Kükürt, kimyada S simgesi ile gösterilen bir element olup, limon sarısı ametal bir maddedir ve doğada yoğun olarak bulunur. En önemli kükürt yatakları Louisiana, Sicilya ve Japonya'nın eski volkanik dağlarının yakın kısımlarında yer alır. Türkiye'de ise Keçiborlu ve Sarayköy bölgelerinde, alçı veya kireç taşı katmanları içinde doğal olarak bulunur ve dünyada yer kürenin %0,06'sı kükürt içerir. Kükürt, doğada bulunan tüm elementlerin birçok bileşiğinde yer alır. En fazla bulunan kükürt bileşiği hidrojen sülfür (H2S) olup, bu gaz çürük yumurta gibi kokar ve oldukça zehirlidir. Diğer bazı önemli kükürt bileşikleri demir, kurşun, bakır ve çinko sülfürleridir. Peki, doğada yoğun olarak bulunan kükürt ne işe yarar? Kükürt elementi birçok sektörde yardımcı öğe olarak kullanılmaktadır. Şimdi bunları kısaca ele alalım. Kükürdün Kullanım Alanları Tarihi süreç içinde kükürt, çeşitli amaçlarla kullanılmıştır. İlkçağ insanları dahi kükürdü mikrop öldürücü veya dezenfektan, ilaç, çamaşır ağartıcı ve dinsel törenlerde tütsü maddesi olarak kullanmışlardır. Romalılar ise kükürtten ateş çıkaran bir silah üretmek amacıyla katran, reçine veya ziftle karıştırmışlardır. Ancak barutun icadı ile kükürt, çok kullanılan ve yerini başka bir maddenin almadığı temel bir hammadde haline gelmiştir. 18. ve 19. yüzyıllarda kükürt, bir mineral hammaddesi olarak değerlendirilmiştir. Sülfürik asidin ucuz ve yaygın bir şekilde kullanılabilen bir asit olduğu anlaşıldığından, 19. yüzyılın başlarında kimya sanayinin gelişmesi ile kimyada en fazla kullanılan asitlerden biri haline gelmiştir. Bu nedenle, kimya sanayinde kükürdün yeri, kömür, kireç ve sofra tuzunun yanında başlıca temel hammaddelerden biri olarak önem kazanmıştır. Bugün kükürdün %80-85'i sülfürik asit üretiminde kullanılmaktadır. Üretilen bu kükürdün yaklaşık %60'ı gübre (özellikle fosfat gübreleri) üretimi için tüketilir. %20'si ise sülfürik asit üretimi, petrolün arıtılması, çelik üretimi, yapay madde sanayisi (yapay kauçuk, yapay ipekli kumaş, plastik, yapıştırıcı madde ve diğer liflerin üretimi), boya ve kağıt sanayisinde kullanılmaktadır. Kükürt ayrıca sabun, ilaç, kurşun, akü, patlayıcı madde, böcek ilacı ve içinde kükürt bulunan çok çeşitli kimyasal maddelerin üretimi gibi önemli alanlarda da uygulanır. Kükürdün Diğer Kullanım Alanları Kükürt, mantarları öldürmek amacıyla toz olarak bağ ve bahçelere atılır. Doğal kauçuk, sertlik ve dayanıklılık açısından yetersizdir. Araç lastiği olarak üretilen kauçuk vulkanize edilir, yani kükürtle ısıtılarak kauçuğun sertliği ve dayanıklılığı artırılır. Ayrıca kükürt, kara barut, kibrit ve çeşitli ilaçların üretiminde de kullanılır. Ek Bilgiler Kükürt, biyolojik açıdan da önemlidir. Canlı organizmaların yapısında yer alan amino asitler, vitaminler ve enzimlerin yapısında kükürt bulunur. İnsan vücudunda kükürt, proteinlerin yapısında yer alır ve birçok biyokimyasal reaksiyonda rol oynar. Bitkilerde ise kükürt, klorofil oluşumunda ve fotosentezde önemli bir rol oynar. Bu nedenle, kükürt eksikliği bitkilerde sararma ve verim kaybına yol açabilir. |
Bicik
11 Temmuz 2024 PerşembePeki, kükürtün bu kadar çok kullanım alanı varken, özellikle hangi sektörlerde en çok tercih ediliyor? Özellikle gübre üretiminde bu kadar yaygın kullanılmasının sebebi nedir?
Cevap yazAdmin
11 Temmuz 2024 PerşembeMerhaba Bicik,
Kükürt, birçok sektörde yaygın olarak kullanılıyor. Ancak en çok tercih edildiği alanlar arasında tarım, kimya ve ilaç sanayi geliyor. Tarım sektöründe kükürtün bu kadar yaygın kullanılmasının başlıca sebebi, bitki sağlığı ve verimliliğini artırmasıdır. Kükürt, bitkilerin büyümesi için gerekli olan önemli bir besin maddesidir ve toprağın pH dengesini düzenlemeye yardımcı olur. Ayrıca, zararlı böcek ve hastalıklarla mücadelede de etkilidir.
Kimya sektöründe ise kükürt, sülfürik asit üretiminde önemli bir hammaddedir. Sülfürik asit, gübre üretiminde, petrol rafinasyonunda ve birçok kimyasal maddenin üretiminde kullanılır. İlaç sanayinde de kükürt bileşikleri, antibiyotikler ve diğer ilaçların üretiminde önemli bir rol oynar.
Kısacası, kükürtün çeşitli özellikleri ve faydaları, onu birçok sektörde vazgeçilmez bir hale getiriyor. Tarımda, özellikle gübre üretiminde bu kadar yaygın kullanılmasının sebebi ise bitki sağlığına olan olumlu etkileridir.
Sevgiler,
[İmza]